Moskova Metrosu’nda en çok dikkatimi çeken görüntülerden bir tanesi hemen herkesin elinde bir kitap, dergi, kitap okuyucu araç ile bir şeyler okuma gayretinde oluşuydu.
Oysa örneğin İstanbul Metro veya Metrobüslerinde kitap okuyan yolcu sayısı neredeyse otobüs başına bir ya da iki kişiyi geçmiyor.
Zaten ülkemizdeki kitap okuma oranı göz önünde bulundurulduğunda bunun çok da garipsenecek bir durum olmadığı da ortadadır.
Kitap okumuyoruz; çünkü böyle bir ihtiyacımız yok, genel olarak annemizin karnından derin bir bilgi hazinesiyle çıkıyoruz. Çok şükür ki bilmemiz gereken her türlü şey zaten genlerimizde mevcut.
Zaten malum beynimizin büyük bölümünü kullanmıyoruz. Kullanmamak tamamen bizim kişisel tercihimiz, kullanmak istersek sadece istememiz yeterlidir.
Hal böyle olunca da kitap ülkemizde her şekilde çok zor ulaşılır bir ürüne dönüşüyor.
***
Küçük bir araştırma yaptım, şimdi bunun sonuçlarını paylaşıyorum. Konumuz kitap okuma alışkanlığımız ile e-kitap arasında nasıl bir ilişki olduğuyla ilgilidir.
Twitter üzerinden bir soru sordum.
“Bir soru sormak istiyorum. Özellikle kitap okuyanlar için. Kitabı kâğıt baskı olarak mı yoksa dijital ortamda mı okumayı tercih edersiniz?”
İlginç cevaplar geldi.
Lig Radyo Yayın Yönetmeni Mehmet Ayan ilk cevap veren kişiydi.
“Fikrim ne kadar önemli bilmiyorum ama. Şöyle söyleyebilirim bu konuda. “NE DİGİTALİ ULAN”
Kuşkusuz fikri çok önemliydi.
Yazar arkadaşım Bozkurt K. Yılmaz; “Mayıs 2002’den beri 568 kitap bitirmişim, dijital tek kitap okumadım, okuyacağımı da sanmam” şeklinde geri dönüş yaptı.
@1907_Cubuklu isimli takipçi “ben kâğıt olarak alınca dijital hakkına da sahip olmak isterim ki ortam ve duruma göre istediğimden okuyabileyim. Ama bu yok” dedi.
İlginç cevaplar peş peşeydi.
@ObiCanKimobi isimli takipçi “Hayatta alışamam derdim ama artık kâğıt kitap okumak hamallık gibi geliyor.”
@internet_muduru: “dijital kitap aldım ve oldukça keyif alıyorum okurken. Bence bu ‘kitap kokusu’ romantikliği de ufak ufak yok olacak.”
@Taylan_1_9_0_7: “e-kitap olarak okuduğum kitap 20’yi geçmez çünkü aradığınız kitaplar yok.”
Bu çok önemli bir cevaptı, çünkü büyük yayınevleri önemli yazarların eserlerini e-kitap olarak yayınlamıyorlar. Bunun haklı birçok sebebi olabilir.
Alper T. Çokyüksel: “Sadece 1Q84 çok kalın, ergonomik değil diye e-kitap olarak okuyorum.”
@nakresser: “düz vites araba ile dsg şanzıman araba gibi kitap ile e-kitap”
Murat Dural: “Kesinlikle hardcopy, kağıt baskı. Ödünç almami vermekte zorlanırım, muhakkak kütüphanemde olmalı/kalmalı diye düşünürüm J Dijital okumadım, okumayı düşünmüyorum. Evin içinde biriken/yer tutan kitap benim varlığım/kim olduğum ile orantılı gibi.”
Bu açıklamanın altına kim imza atmaz ki?
@msikanat; “kitaplar kızlarıma en büyük mirasım.”
@hayalkahvesi907; “Kâğıt kokusunu içime çekmeliyim. Sayfa sesini duymalı işaret parmağımı ıslatmalıyım.”
İtiraf etmeliyim ki, ben bir e-kitap okuru olmaya başladım. Ancak okurken arada sırada parmağımı ıslatıp sayfa çevirmeye çalışırken buluyorum kendimi.
@tolga_tugcu; “Bir sektör daha silinmesin, matbaacılar, kitapçılar, kapanacak çalışanlara yazık olacak. E-Kitaba hayır!”
Gülümseten bir yorum olmuş.
@jimblitz; “yanında e-okur verirseniz okunur.”
@SaadetAlim; “sanal ortamın duygusuz yapaylığına karşı ‘Kâğıt'”
Araya bir başka yorum katmıştım.
Basmak istediğim bir kitap var, ancak yayınevlerinin kötü davranışları, kitabı baskı maliyetini üstlenmenin de kendine göre maliyet unsurları yanında eseri e-kitap olarak yayınlarsam okur musunuz diye bir sorum daha oldu.
Sevgili dostum Murat Dural buraya da bir yorum yetiştiriyor hemen;
“Nefis haber. Hardcopy diyorum ama elektronik değil çivi yazısı olsa alır okurum. Sabırsızlıkla bekliyoruz. J”
Teşekkür ediyorum kendisine.
Erkin Y. Çuhadar; “Sadece dijital çıkarsa okumak isteyen her şekilde alır abi, hem ilk defa okuyan da denemiş olur.”
M_candundar; “her şeyi telefon ve tablette yapan insanlar e-kitaba nasıl hayır der. Siz e-kitap yapın, kitap okumak isteyen her şekilde okur.
Adnan Öztürk; “Hocam siz yazın biz okuyalım, ortam fark etmez. Elbette baskıya sahip olmak ve okumak dijitalden farklı ama dijital de kolaylık.”
@japonfutbolu; “e-kitap okuyacak olanların göz sağlığı için e-ink teknolojili özel okuyucuları tavsiye ederim, tablet gibi gözleri yormaz.
Tülay Ömer; “Avrupa’da %21 olan kitap okuma oranı ülkemizde 10.000’de 1. Herkes kitap okusun da, nasıl okursa okusun. Haklısınız.”
Hasan Genç’in derdi başka; “Bir sorum olacaktı. E-kitabın da korsanı falan oluyor mu? Varsa nereden bulabilirim? “
@oduncu1907; “Koltukta tablet, yatakta kitap”
Fevzi Lütfi Yalnız; “Sürekli seyahat ediyorum. Tüm kitaplarımı çantamda ipadimde olması harika. Ben e-kitap taraftarıyım.” Diyor.
Shiny; “Ülkeler arasında taşınmaktan film arşivimi bir kütüphaneye bağışladım ama kitaplar kutsal o yüzden dokunulmaz”
Hızır Hoşça; “Bir kitabın sayfalarını çevirerek, kâğıt kokusunu çekerek, capcanlı elinde tutarak okumanın yerini tutmaz dijital ortam” diyenlerden.
@RosnoTarkan; “kâğıt koklama huyum yok” diyor. J “Dijital kitabı da e-kitap okuyucusuyla okuyun” diye de uyarıyor.
Cem ARGUN; “Taş tabletlerden kağıda, kitaba geçişte de böyle bir romantizm yaşanmış mıdır merak ediyorum. Kesinlikle dijital.”
Diyor. Gerçek bir fütürist bir yorum.
Buna Fevzi Balan’dan yetişen bir cevap var. “Bu mantık minyatürler paintle yapılsa fena olmaz mantığıdır.”
Cem ARGUN da boş durmuyor; “Kitapları el yazması çoğaltalım demek gibi olmuş bu ama”
Behçet Üstün; “Her ikisini de yapsam da basılı kitap daha çekici geliyor, neden bilmem, orası ayrı”
@ozguncelik; “mümkünse önce e-kitap olarak okurum. Çok seversem hemen baskısını hatta mümkünse ciltlisini bulup 2. Kez zevkle okurum.”
Gerçek bir kitap okuru böyle cevap verir elbette.
Burç Taluğ; “Ağaçlar bize lazım, ağaçlar kitap olmasın.”
@seleowyn; “kaset/cd/mp3 dönüşümü gibi sanki. Hala cd kaplarına bakmayı severim. Belki sırf o yüzden alıyorum da ama çevirip mp3 dinliyorum. ”
İsmail Yasin Akçın; “dijital ortamda hızlıca geçme hevesi oluşuyor. Kitap basılmış eserden okunmalı. Arşiv için kâğıt önemli”
Kitap okurunun genel düşünceleri bu yönde, kuşkusuz daha da zenginleştirilebilir. Radikal gibi elektronik bir ortamda yayın yapan bir gazetenin okuruysanız hatta bu yazıyı okuyorsanız ister istemez e-kitapla da ilişki kurmuşsunuz anlamına geliyor.
Değerlendirmeyi daha sonra yapalım.
Uzay Gökerman 